De zorg op z’n kop: hoe is het zo gekomen

In een eerder artikel heb ik verteld over de veranderingen in de zorg. Ik ben kort ingegaan op mensen die zorg krijgen en mensen die zorg geven. Deze keer wil ik graag toelichten hoe het (ont)regelen van de zorg is ontstaan.

De verandering in de zorg die volgend jaar ingaat, is een operatie die er in jaren niet is geweest. Daar komt bij dat die veranderingen gepaard gaan met enorme bezuinigingen. En als er minder geld beschikbaar is, zullen we nieuwe of andere wegen moeten zoeken om de zorg te regelen. Maar hoe heeft het zo ver kunnen komen? Waarom kost ‘zorg’ zoveel geld? Hieronder schets ik enkele oorzaken.

De hoeveelheid zorg die in een jaar nodig is, kan bijna niet voorspeld worden. Zorgkantoren die dit per provincie met organisaties regelden, hebben hier nooit goed grip op gekregen. Om grip te krijgen op kwaliteit en kosten zijn er in de zorg heel veel regels ontstaan. Al die regels leidden tot veel registratie en controle en het heeft uiteindelijk niet bijgedragen aan een betere en efficiëntere zorg.

De invoering van de marktwerking in de zorg heeft de prijzen en daarmee de kosten opgedreven. Een patiënt/cliënt werd product, de regeldruk steeg en 40% van de tijd gaat op aan administratie , certificering, kwaliteitsmetingen en leidinggevende functies. 60% van de tijd wordt besteed aan de patiënt/cliënt.

Zo’n 6 jaar geleden werden de geldstromen uit elkaar gehaald en dat maakte het samenwerken tussen organisaties onmogelijk. Organisaties die eerst samenwerkten rondom een patiënt/cliënt, werden gestimuleerd elkaars concurrenten te worden. De samenhang viel weg en zo ontstonden er schotten tussen de verschillende doelgroepen.

Het Centraal indicatie orgaan kreeg de opdracht niet meer de beste zorg te indiceren maar zo min mogelijk zorg te indiceren. Was het eerst zo dat als iemand met een zorgvraag bij je kwam, dat je die oploste en pas later keek je wel of dat vergoed kon worden. Organisaties werden op een gegeven moment gekort of kregen boetes als zij zorgvragers zonder indicatie direct hielpen.

Alle zorg die verleend werd moest uitgewerkt worden in een leef/zorgplan met daarbij een verantwoording van minuut tot minuut. Kwam er in het verleden één vertrouwd gezicht bij je thuis, omwille van ‘efficiency’ kreeg je drie mensen op één dag op bezoek. De een mocht de schoonmaak doen, de ander de pillen geven en nog een ander deed de persoonlijke verzorging, zoals douchen. Drie mensen op een dag waar normaal één persoon kwam.

Organisaties die niet meegingen in de ‘efficiencyslag’ hebben het nu financieel heel moeilijk. Organisaties die wel meegegaan zijn, hebben een kwaliteitsprobleem.

Van zo goed mogelijk mensen ondersteunen zijn we afgegleden naar zo min mogelijk zorguren toekennen. Van veilige zorg en goede kwaliteit zijn we gegaan naar de goedkoopste prijs.  Gelooft u dat dan dezelfde kwaliteit geleverd wordt? Het is bijna 2015 en dan zijn gemeenten verantwoordelijk voor het regelen van de zorg en tegelijkertijd krijgen ze daar minder geld voor. Op dit moment wordt veel werk verzet om op 1 januari te zorgen dat mensen die zorg nodig hebben, die ook krijgen. Ik ben me ervan bewust dat er nog veel onduidelijk is en dat niet op alle vragen al een antwoord is te geven. Maar wilt u uw verhaal kwijt of hebt u goede ideeën, neem dan contact met mij op.

Meer weten over veranderingen? Kijk op: www.hoeverandertmijnzorg.nl

Joke Brouwer, raadslid PvdA