Leeuwarden, Culturele Hoofdstad 2018

Na de algemene ledenvergadering van 19 mei j.l. heeft Sjoerd Feitsma, wethouder van Leeuwarden een interessante lezing gegeven over Leeuwarden, Culturele Hoofdstad 2018. Hieronder volgt het verslag.

Elk jaar wordt door het Europees Parlement een culturele hoofdstad van Europa gekozen. Het doel hiervan is de rijkdom, de verscheidenheid en de gemeenschappelijke kenmerken van de Europese culturen tot hun recht te laten komen en ertoe bij te dragen dat de burgers van de Europese Unie elkaar beter leren kennen. Initiatiefneemster van de culturele hoofdstad van Europa was Melina Mercouri (1920-1994), een Griekse politica. Voor 2018 zijn Leeuwarden en Valletta, de hoofdstad van Malta gekozen. Op youtube.com zijn met de zoektermen ‘2018’ ‘Leeuwarden’ veel filmpjes te zien over de plannen van Leeuwarden als culturele hoofdstad 2018. De voorbereidingen zijn in volle gang.

2018 wordt niet alleen een jaar van cultuur. De evenementen kunnen gezien worden als aanjagers voor maatschappelijke en economische ontwikkeling. De problemen van het noorden b.v. armoede, onderwijs en werkeloosheid worden aangepakt met culturele projecten. Omdat de biodiversiteit in Nederland op een heel laag niveau staat zal de nadruk ook komen te liggen op natuur en milieu. Bij alle projecten staat het betrekken van de bevolking voorop. De ambitie is om de Friezen een gevoel te geven van meer trots, vreugde, sociale cohesie en optimisme. Er zijn 41 projecten, maar om financiële en artistieke redenen is het niet zeker of alle projecten ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. Veel projecten zijn langlopend en blijven bestaan ook na 2018.

Sjoerd Feitsma noemt een aantal projecten:

• Project: er komen 11 bijzondere fonteinen in de 11 Friese steden. In Leeuwarden komt een fontein die mist spuit. Doel is het toerisme bevorderen en daarmee de lokale economie. Bij de bouw en de realisatie worden studenten van de ROC’s betrokken. De studenten zullen samenwerken met studenten uit andere delen van Europa. Ook is er aandacht voor de aansluiting met het MKB.
• project: kinderen uit achterstandswijken krijgen de kans om een film te maken over hun leven. De ervaring om op een podium staan geeft kinderen meer zelfvertrouwen, waardoor de kans groter is dat zij uit de cirkel van armoede komen. Er worden contacten gelegd met kinderen in andere steden.
• Project: informatief festival biodiversiteit op de plekken waar de grutto foerageert op zijn trek vanuit het Noorden naar Marokko.

Leeuwarden wordt een podium voor de hele Nederlandse cultuursector en daarmee Nederland promoten. Er wordt rekening gehouden met drie verschillende doelgroepen: de Friezen om utens, de cultuurliefhebbers en de bevolking in een straal van 500 km gerekend vanuit Leeuwarden. Er worden 4 miljoen bezoekers verwacht, waarvan men hoopt dat 90% terugkomt voor een herhalingsbezoek. Om de bezoekers tussen de evenementen door in de provincie te houden, worden wij uitgedaagd om met creatieve ideeën te komen. Niet alleen wat betreft vermaak, zoals bijvoorbeeld een jaarmarkt of een shantykoor, maar ook wat betreft slaapgelegenheid. De helft van de evenementen zal in de provincie plaatsvinden. Sjoerd Feitsma roept ons op om met ideeën te komen. In het najaar van 2015 wordt er een roadshow door de provincie georganiseerd. Dorpsbelangen en ondernemers worden aangesproken om mee te doen, zodat regionale evenementen zoals de turfroute, een jaarmarkt of het skûtsjesilen het hoofdprogramma kunnen aanvullen tot een totaal programma, waardoor de bezoekers in de provincie blijven. Mensen worden opgeroepen om met ideeën te komen.

50% van het budget is nu geregeld, dat is veel in deze fase. Het is gebleken dat deze investering minstens twee keer zoveel oplevert. Naast ‘elitaire’ programma’s, die mensen trekken met een grote beurs, zijn er ook veel laagdrempelige evenement. Er wordt nog nagedacht over een ‘cultuurkaart’ voor de minima.

Jannewietske de Vries heeft altijd de nadruk gelegd op de dubbele agenda; niet alleen economie, maar ook verheffing. De gemeente Leeuwarden financiert de cultuureducatie waarbij cutuurcoaches op basisscholen de kinderen in aanraking brengen met cultuur. Leeuwarden wordt de pilot voor talentontwikkeling. De bedoeling is om het provincie breed uit te rollen ook naar het voortgezet onderwijs. Talent mag niet verdwijnen. Nu Jannewietske het stokje in de provinciale staten heeft overgedragen, blijven we hopen dat zelfontplooiing evenveel aandacht krijgt als de economie.

Vanuit de vergadering worden allerlei ideeën aangedragen zoals de musea van Opsterland in Gorredijk en Nijbeets, de vervening, het betrekken van de Friezen om utens, het woonzorg-inspiratiehuis van Van Wijnen (duurzaamheid), de Joodse geschiedenis van Gorredijk met de joodse begraafplaats.