In gesprek met Jacques Monasch

Aanslagen Brussel

Terroristische aanslagen komen steeds dichterbij. Garanties dat het in Nederland niet gebeurt, zijn er niet. Gelukkig is de integratie hier beter en de afstand naar de instituties kleiner. We kunnen ons er niet op voorbereiden, maar mogen ons er niet bij neerleggen. Morgen, 24 maart 2016 is er een debat in de kamer. Er kunnen moties komen. Grenzen sluiten? Syriëgangers restricties opleggen? Preventief opsluiten? Of in de gaten houden? Jacuqes Monasch kan zich vinden in de opvatting van Ahmed Aboutaleb: ga je als Syriëganger eenmaal weg, dan hoef je niet meer terug te komen.  Je maakt een bewuste keus. Syriëgangers zijn tikkende tijdbommen. We leven hier met verschillende culturen en we zullen het accent meer moeten leggen op integratie. We moeten aandacht hebben voor alle mensen die op achterstand staan. Monasch signaleert dat op middelbare scholen er bij sommige docenten een terughoudendheid heerst om bepaalde onderwerpen te bespreken. Hij prijst het initiatief van Aboutaleb die met een groep kinderen naar Westerbork is gegaan. Onze normen en waarden moeten bespreekbaar blijven en respect voor onze geschiedenis is een belangrijk onderwijsitem. Zo vindt Monasch dat een poster van Charlie Hebdo niet verwijderd moet worden, maar aanleiding moet zijn tot dialoog.

Referendum Oekraïne

Monasch is voorstander van het referendum. Hij ziet het referendum als een manier om een maatschappelijk debat los te krijgen en mensen daar actief aan mee te laten doen. Monasch in niet te spreken over het Oekraïne referendum. Naast het verspilde belastinggeld voor subsidie om campagne te voeren, spelen er andere zaken. De onderhandelingen over een associatieverdrag hebben 10 tot 12 jaar geduurd; een gevolg van onze trage bureaucratische procedures. De Sovjet-Unie was ontbonden en de positie van Rusland als wereldmachtspeler was tanend. Poetin wil nu Rusland weer op de kaart zetten als een supermacht. Een supermacht die de Oekraïne in zijn invloedssfeer wil houden en het land heeft verscheurd. Laten we alsjeblieft het zelfbeschikkingsrecht bij de inwoners van de Oekraïne laten. Het associatieverdrag is niet meer dan een associatieverdrag, dat moet leiden tot betere economische en politieke samenwerking. Zo hebben we ook verdragen gesloten met bijvoorbeeld Zuid-Afrika. Het verdrag betekent veel voor de inwoners van de Oekraïne. Door het referendum heeft het een politieke betekenis gekregen. Een nee betekent dat Poetin zijn zin krijgt.

Monasch raadt aan om wel te gaan stemmen (ja-stem). Strategisch stemmen is riskant. We kunnen de mensen in de Oekraïne niet in de steek laten. Of het bij een nee-uitslag juridisch mogelijk is het verdrag terug te draaien is niet duidelijk. Wel zet het Nederland onder druk. De uitslag zal door de politiek worden overgenomen.

Jacques Monasch heeft in Kiev gewoond en kent de dynamiek van de regio. Hij is zeer kritisch als het gaat over Brussel en de macht die Brussel heeft gaat hem vaak te ver.

MKB

Het bedrijfsleven moet zeggenschap hebben in de ROC’s opleidingsprogramma. Ondernemers willen mensen in vaste dienst. Ze vinden het belangrijk om de mensen te kennen, door ze op te leiden. Machines veranderen snel, dus is het logisch om de opleiding in de bedrijven te laten plaatsvinden. Zo breng je het onderwijs naar de jongeren en krijgen onze jongeren weer een kans. De praktijk laat een ander beeld zien. Opleidingen zijn vaak ver weg van de jongeren, maar ook van de bedrijven die er baat bij hebben. De lange reistijden door de slechte verbindingen in het openbaar vervoer kunnen de oorzaak zijn van het afhaken van de jongeren. Lichtpuntje is dat per 2017 ook een OV jaarkaart voor het MBO’ers tot de mogelijkheid hoort.

Jacques Monasch is voor kleinschaligheid. De zeggenschap moet terug en er moet meer verantwoording afgelegd worden.

Koers van de PvdA

Het toekomstig lijsttrekkerschap heeft alles te maken met de koers van de partij. De kernpunten van de PvdA liggen bij onderwijs, zorg, werk, sociale zekerheid en volkshuisvesting. Deze punten komen niet genoeg aan de orde door andere (ook belangrijke) onderwerpen als onder andere de vluchtelingencrisis, het klimaat en het energieakkoord.

Jacques Monasch wil het geld van de overheid oormerken, waardoor het geld terecht komt waar het ook voor bedoeld is. Als voorbeeld noemt hij het geld waardoor jonge leerkrachten in het onderwijs aan het werk geholpen worden. In de praktijk is hier niets van terecht gekomen.

De PvdA moet in de ogen van Monasch een activistische partij zijn met oog voor normen en waarden. De koers van Aboutaleb spreekt Monasch erg aan. Monasch vindt dat iedereen die op de vlucht is voor oorlog en geweld welkom is, maar we moeten streng zijn voor anderen. ‘Wir schaffen das’ is niet het eerlijke verhaal. We kunnen het niet aan op de woningmarkt en de druk op de onderkant van de arbeidsmarkt wordt onhoudbaar. Nieuwkomers worden in de ‘moeilijke wijken’ geplaatst. Verdeling van de welvaart zijn we verplicht aan onszelf en aan andere landen. “Waarom zij wel en die andere Afrikanen niet?” We moeten ontwikkelingshulp anders inrichten, aldus Monasch die twee jaar in Tanzania heeft gewoond waar zijn vader chirurg was. Kleine projecten die hulp bieden zijn prima, maar zolang regeringen niet luisteren naar hun bevolking blijft het hulp in de kantlijn. Regeringen moeten belasting heffen en zorgen voor een onafhankelijke rechtspraak en een kadastersysteem om fraude te voorkomen. Regeringen moeten verantwoording afleggen aan de bevolking. Monasch noemde als voorbeeld het opzetten van een zorgverzekering met hulp van de regering. Hierdoor zijn ziekenhuizen op hun beurt ook verzekerd van inkomsten, wat investering in de gezondheidszorg stimuleert. Landen veranderen door militaire interventies is een waanidee. Het moet uit de bevolking zelf komen. De koers van een land veranderen betekent niet je handen ervan aftrekken.

Ook binnen de PvdA is een koerswijziging nodig. Uitgangspunt is vertrouwen in de mensen, en tegelijkertijd bescherming bieden. Maar ook het vertrouwen in de overheid moet terug. Monasch constateert dat men in Den Haag veel te veel bezig is met moties, met stemmen over regels. Er worden gelden beschikbaar gesteld zonder inhoud, zonder oormerk. Geef mensen het vertrouwen en de tijd om het geld goed te besteden. Zo kan het ook op gemeentelijk niveau. Publieke voorzieningen goed georganiseerd. De meeste mensen willen dat zorg en onderwijs goed geregeld zijn. Ook betaalbare woningen vindt men belangrijk. Woningcorporaties zijn bezig met vastgoed, wat betekent dat zij belang hebben bij schaarste, waardoor zij hogere huurprijzen kunnen vragen. Woningcorporaties moeten bezig gaan sociale huurwoning!

Monasch is voorstander van fatsoenlijke arbeidscontracten. Voor reguliere werkzaamheden in de publieke sector moet iedereen een vaste baan krijgen. Daarboven heb je een flexibele schil nodig. In de zorg moeten we de markwerking wegnemen.

Hoe komen we  bij de kiezer, het gaat moeilijk worden. We hebben ons laten besodemieteren door de VVD. Wat is er gebeurt aan de kant van de mensen die wel veel verdienen? Vijf jaar geleden was een goed moment om te fuseren op links. De discussie over het behoud van de verzorgingsstaat is aangezwengeld door de SP. Dat roept emoties op waar rechts mee wegloopt door te suggereren dat de verzorgingsstaat beter door rechts beschermd wordt. PVV mensen snappen het. Met de opmerking dat we als PvdA meer beeldend moeten zeggen wat we willen, wordt de avond afgesloten.